Hoe kunnen robots helpen in de zorg?

Interview voor Temizorgt.nl. Geschreven door Roeland van Oers, 7 april 2022
https://www.temizorgt.nl/blog/hoe-kunnen-robots-helpen-in-de-zorg

Highlights uit het interview met Carin Jansen

  1. Vergrijzing en arbeidskrapte leveren grote druk op de ouderenzorg, robots kunnen een onderdeel van de oplossing zijn
  2. Binnen Mijzo worden 3 niveau’s van innovatie onderscheiden: verbeteren van de huidige processen, nieuwe processen ontwerpen en zaken fundamenteel anders aanpakken
  3. Een robot als Temi kan ondersteunen met het vermaken van bewoners, mensen de weg wijzen, toezicht houden of zorg op afstand leveren
  4. Zorg dat je een robot uitgebreid test in een veilige omgeving voordat je hem inzet in het primaire proces van zorg
  5. Natuurlijk moet de techniek gewoon werken maar belangrijker is het team er om heen, die van ‘innovatie’ dagelijkse ‘praktijk’ maakt
  6. Nauwe samenwerking tussen leverancier en de organisatie inclusief korte lijnen en service is essentieel voor een succesvolle implementatie
  7. Over 10 jaar hebben alle bewoners een eigen robot
Carin Jansen met witte Temi en Lobke van der Meijden met zwarte Temi

Interview met Carin Jansen

Carin Jansen is senior strategisch adviseur bij Mijzo en houdt zich vanuit die rol oa bezig met zorginnovatie en procesverbetering. Zowel de visie als de procesinhoudelijke kant. Daarnaast is ze de oprichter van Techquilt, een digitaal platform voor robotisering in de ouderenzorg. Mijzo is recent gestart met 2 Temi robots in verpleeghuis Dongepark in combinatie met het software platform en ondersteuning van het Nederlandse bedrijf WELBO. 

Wat zie je als de belangrijkste uitdagingen in de zorg?

Vergrijzing en arbeidskrapte leveren grote druk op de ouderenzorg. Het is de vraag of huidige kwaliteit van zorg behouden kan blijven, misschien wachten ons lastige keuzes daarin. Er is een enorme vergrijzing en dat gaat gepaard met stijgende kosten. Er zijn te weinig mensen beschikbaar. De vraag is niet of technologie gaat ondersteunen maar hoe. En vooral, hoe er op gestructureerde manier zorginnovatie plaatsvindt zodat alle technologische innovaties die ontwikkeld worden ook worden vertaald naar de zorgpraktijk van alledag. De uitdagingen die we hebben vragen om meer dan vernieuwing maar echt om andere oplossingen. Denk aan bijvoorbeeld nieuwe woonvormen en langer thuis wonen.

Met al jouw ervaring, hoe kijk je naar zorginnovatie?

Binnen Mijzo onderscheiden we  3 innovatie horizons. Ten eerste is er verandering binnen de huidige processen. Dat wil zeggen dat je de huidige processen beter of slimmer probeert te maken door zaken te versimpelen of te automatiseren. Ten tweede kan je nieuwe processen ontwerpen binnen de bestaande context en de ultieme vorm is dat je het helemaal anders bekijkt. Concreet bijvoorbeeld, wat als we de zorg zo kunnen ontwerpen dat mensen helemaal niet meer thuis weg hoeven?

Hoe kan een robot als Temi ondersteunen in de ouderenzorg?

Een robot als Temi kan ondersteunen met het vermaken van bewoners, mensen de weg wijzen,  toezicht houden of zorg op afstand leveren. Het mooie is dat deze robot een stuk mobieler is dan eerdere robots waarmee je op afstand toezicht kan houden. De robot is eenvoudig te besturen en kan navigeren naar vooraf ingestelde punten. Daarnaast is het mogelijk om met de door WELBO ontwikkelde software interacties aan te maken zoals het voeren van (vraag)gesprekken, het doen van een quiz, het luisteren naar of meezingen met muziek. Uiteindelijk is het voor een zorginstelling van belang dat een oplossing leidt tot verbetering in de processen en concrete resultaten. Dat kan bijvoorbeeld werkdrukverlichting voor het personeel zijn of behoud van zelfstandigheid en eigen regie voor bewoners. Je kan bijvoorbeeld denken aan helpen bij het wakker maken of bezig houden van bewoners.

Hoe zetten jullie de robot in bij de receptie en het café?

Op dit moment testen we een Temi bij de receptie en een robot bij het café. De receptie robot kan het receptieteam ondersteunen door medewerkers te berichten wanneer het bezoek is gearriveerd, daarnaast kan deze robot mensen begeleiden naar verschillende locaties. De robot in het café was in eerste instantie een ondersteuning bij de verschillende Corona regels – het houden van afstand en een Corona QR code check. Op dit moment onderzoeken hoe we de medewerkers, bewoners en bezoekers met deze robot het beste kunnen ondersteunen, bijvoorbeeld door informatie aan te bieden over de menukaart en feedback op te halen over het eten. Of mensen te vragen wat ze graag zouden willen eten. We zijn nu ook bezig om de activiteitenkalender op de robot te laden – dan kan de robot bewoners uitnodigen voor activiteiten. Hierna zijn we van plan de robot ook direct in te zetten in de zorg, maar dan wel op een gestructureerde manier zodat we duidelijk kunnen testen wat de waarde is. Door de ervaringen die we nu opdoen in het restaurant en bij de receptie kunnen we daar met de juiste bagage aan de slag.

Wat zijn belangrijke aandachtspunten bij de inzet van dit soort technologie in de ouderenzorg?

Bij de inzet van nieuwe technologie loop je altijd tegen zaken aan. Bij ons is dat bijvoorbeeld onder andere de kwaliteit van het WIFI signaal. Daar moet je dan met elkaar een oplossing voor zoeken. Daarnaast is nog niet iedereen meteen even vertrouwd met de de software en de instellingen. Je loopt tegen de digivaardigheid van mensen aan. En ik merk dat het voor veel medewerkers in 2 categorieën valt: of het werkt meteen 100% of het werkt niet. En dat is in de praktijk natuurlijk zelden het geval. Natuurlijk moet de techniek gewoon werken maar belangrijker is het team er om heen, die van ‘innovatie’ dagelijkse ‘praktijk’ dient te maken. Daar is het zoeken met elkaar om dat team van mensen te vinden die er echt voor gaat, openstaat voor het leren met nieuwe technologie en het echt inzetten op de optimale manier. Dat betekent ook het overwinnen van weerstand, scepsis en blijven proberen. Natuurlijk maken we tijd vrij bij mensen om hieraan te werken. Maar je zou ook een rol in het leven kunnen roepen die zich voor de volle 100% kan richten op het operationeel maken en houden van dit soort technologie binnen de organisatie. Daarmee kunnen we dan bewijs leveren dat deze technologie bijdraagt aan de strategie en de maatschappelijke opdracht van de organisatie.

We zetten nu ook vaak studenten van de opleiding Mens & Techniek van Avans in bij innovatieprojecten binnen Mijzo. Zij worden opgeleid om de brug tussen de zorg en techniek te slaan. Ook bij de inzet van Temi is een student betrokken. Vierdejaars Lobke van der Meijden studeert af op de inzet van de Temi’s in Dongepark.

Wat is de beste manier om de samenwerking met de leverancier vorm te geven?

Nauwe samenwerking tussen leverancier en de organisatie inclusief korte lijnen en service is essentieel voor een succesvolle implementatie. Op de werkvloer kom je telkens nieuwe zaken tegen, er zijn steeds nieuwe uitdagingen. Daarnaast zijn er veel ideeën. Die kunnen alleen in een dialoog met korte lijnen worden uitgewerkt. Het is prettig dat we telefoonnummers hebben die kunnen bellen en een support email adres waar ook snel reactie op komt. Dit is een win win situatie, wij zijn als klant geholpen en de leverancier kan de dienstverlening verder verbeteren. Zeker bij innovatieve techniek als deze zijn dit soort korte lijnen essentieel omdat je vaak te maken hebt met organisatie die als kerntaak de zorg hebben, en zeker niet de techniek. Er is sterke behoefte aan mensen die de brug kunnen slaan tussen de dagdagelijkse praktijk in de wereld van de zorg en de innovatieve wereld van de technische innovatie.

Hoe zie je de toekomst?

Al kan er al veel moois, dit soort robots zijn een eerste stap. Ik denk ook aan robot die mensen kan helpen in en uit bed te komen of een wasrobot bijvoorbeeld. Over 10 jaar hebben alle mensen die daar behoefte aan hebben een eigen robot die ze kan helpen met dagelijkse taken, een soort persoonlijke assistent. We hebben ook overal hospitality robots. Ze kunnen mensen begeleiden ook in de woongroep, een hapje of een drankje afleveren. Alles is met open standaarden gekoppeld aan elkaar. De robot is veelzijdig en kan helpen bij een hoop verschillende zaken. Je kan de robot vragen de gordijnen open of dichte te doen. Dat betekent ook dat veel mensen langer thuis kunnen blijven wonen. De robot als nuttige huisgenoot. Ik zie wat dat betreft de toekomst zonnig in, en tegelijkertijd moet er nog een hele hoop gebeuren, laten we samen optrekken en blijven zoeken naar toepassingen. Goed om ook te noemen is dat ik merk dat veel bewoners heel enthousiast zijn over dit soort robots.