Er wordt nauwelijks wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van de inzet van zorgtechnologie op mensen met dementie. Dat blijkt uit een onderzoek dat in februari 2021 is gepubliceerd in de Journal of Clinical Medicine. Er is gekeken naar 3 clusters van technologieën: 1. interventies op basis van Virtual Reality; 2. wearables (Social Support Aid); 3. software applicaties (cognitieve training op een tablet, een digitale kalender, digitale geheugentraining). Het onderzoek stond onder leiding van Rose-Marie Droës, hoogleraar psychosociale hulpverlening voor mensen met dementie bij VU Medisch Centrum. Een opvallende conclusie als je kijkt naar de mate waarin steeds meer en steeds vaker allerhande zorgtechnologie wordt ingezet bij mensen met dementie met de verwachting dat het hen helpt sociaal actief te blijven. De hoogleraar noemt een aantal mogelijke verklaringen. Allereerst de snelheid van technologische ontwikkelingen. Een grote studie duurt langer dan de looptijd van de technologie. Daarnaast zou gebrek aan geld een rol spelen. Toch is het belangrijk om wel goed onderzoek te doen naar zorgtechnologie omdat iedereen ervan overtuigd is dat technologie noodzakelijk is om de arbeidsmarktkrapte te compenseren. Nu wordt er veel geld aan uitgegeven terwijl we nauwelijks weten wat het oplevert, met de kans dat het niks oplevert. En dat is geld weggooien. De oplossingen ligt volgens Droës in een betere intergratie tussen wetenschap en praktijk.
Een herkenbare conclusie. Hoewel niet in het onderzoek meegenomen denk ik dat het ook geldt voor de inzet van robots bij mensen met dementie. Het geldt eigenlijk voor alle zorgtechnologie die wordt ingezet. In de ouderenzorg zie ik nog heel vaak dat iets wordt uitgeprobeerd of wordt ingezet zonder dat (goed)wordt onderzocht wat het oplevert. Daarom leren we er nog weinig van. En het gebeurt ook vaak dat je niet eens iets kunt onderzoeken omdat het door een gebrekkige implementatie nauwelijks een kans heeft gekregen om de waarde aan te tonen. Leveranciers roepen altijd dat het werkt. Waar dat op gebaseerd is, is niet altijd duidelijk. En langetermijneffecten zijn nog niet aangetoond omdat het altijd nieuwe technologieën betreft.
Grootschalige en langdurige effectmetingen van één specifieke zorgtechnologie zijn dan misschien niet haalbaar, kleinschalig effectonderzoek is wel mogelijk. Als dat goed gebeurt levert dat sowieso voor de organisatie die het inzet zinvolle informatie op. Wetenschappelijke organisaties kunnen daarbij helpen. En als al de kleine studies worden verzameld en geanalyseerd kunnen mogelijk toch interessante conclusies getrokken worden.