Roboquilt nieuwsbrief september/oktober 2024

Succesvol programma Sociale Robotica in de gehandicaptenzorg

In maart 2023 geleden zijn 50 sociale robots van het type Ivy, in gebruik genomen bij zes organisaties in de gehandicaptenzorg in Limburg. Door Zuyd Hogeschool en de Universiteit van Maastricht is onderzoek gedaan naar de meerwaarde van de inzet van de robot en de manier waarop de inzet kan worden opgeschaald. CZ Zorgkantoor zorgde voor de financiering van de robots. Het onderzoek heeft ‘diepgaande, rijke kennis opgeleverd over de meerwaarde en hanteerbaarheid van de robot’. Er zijn 19 casussen gevolgd waarbij cliënten, professionals en naasten in het onderzoek werden betrokken. De belangrijkste inzichten zijn dat duidelijk is geworden welke type cliënten baat hebben bij Ivy en welke niet, wat de robot kan bieden en wat nodig is van de zorgprofessional.
Het opschalen van de inzet van de robots is ingewikkeld. Of verdere opschaling plaatsvindt is afhankelijk van de business case. Die is nog niet gemaakt. Er zijn wel 14 factoren gevonden die belangrijk zijn voor implementatie en opschaling, verdeeld over de categorieën strategie en organisatie, Leren en communicatie, proces en ondersteuning, leiderschap.

Het is goed en belangrijk om wetenschappelijk onderzoek te doen naar de inzet van sociale robots. Dit onderzoek is dan ook zeker zinvol en bruikbaar. Het is jammer dat maar 19 casussen zijn gevolgd (van de 50) en dat alleen kwalitatief toegepast onderzoek is gedaan. Concrete resultaten over de toename van zelfstandigheid, het welbevinden en tijdsbesparing voor medewerkers ontbreken. Een business case moet nog worden gemaakt. Het is wel interessant om te zien hoe belangrijk extra en structurele financiering is voor een dergelijk traject en hoeveel tijd en energie moet worden gestoken in ogenschijnlijk vanzelfsprekende voorwaarden als eigenaarschap, digivaardigheid en acceptatie van de nieuwe technologie door zowel cliënten als zorgmedewerkers.

Levensechte robots in China

Van 21 tot en met 25 augustus is in Beijng (China) de World Robot Conference gehouden. Tijdens dit jaarlijkse evenement worden de meest recente ontwikkelingen en producten op het gebied van robots getoond in verschillende marktsegmenten. Van industrie tot de ouderenzorg. China is wereldwijd toonaangevend als het gaat om de productie en het inzetten. Vooral de industriële markt wordt gedomineerd door China maar de laatste jaren hebben ze zich ook massaal op de humanoid-markt gestort. Op de WRC waren overigens ook bedrijven en sprekers uit andere landen aanwezig.

Tijdens de WRC waren maar liefst 27 verschillende bedrijven aanwezig die een humanoid presenteerde. Opvallend waren de levensechte humanoids, robots vaak nog een romp en ledematen van harde materialen maar met hoofden en handen die er heel menselijk uitzien. Veel mensen vinden deze robots eng. Dit verschijnsel wordt de Uncanny valley genoemd. Als robots te menselijk worden, wordt het griezelig. In China, waar deze robots gemaakt worden, ziet men ze als gezelschap of assistentierobot.

Bekijk deze video voor een uitgebreid van de verslag van de conferentie.

Google-robot strikt veters

Google’s onderzoeksafdeling DeepMind heeft een robot ontwikkeld die in staat is om veters te strikken. Om dit te leren is gebruik gemaakt van twee nieuwe AI-systemen: ALOHA Unleashed en DemoStart. Dankzij deze technologieën kunnen robots nu zelfstandig hoogwaardige trainingsdata verzamelen en nieuwe vaardigheden aanleren na het zien van slechts enkele demonstraties.

Naast het strikken van schoenveters kan de robot ook andere complexe taken uitvoeren, zoals het vervangen van onderdelen en huishoudelijke taken zoals het schoonmaken van een keuken of het ophangen van kleding. Klinkt voor ons, mensen, allemaal simpel. Kinderen halen op hun vijfde hun strikdiploma. En dan strikken ze beter dan de robot. Toch is het een bijzondere stap die Google heeft gezet. Bijzonder aan deze robot is het vermogen om nauwkeurige bewegingen met beide armen tegelijk uit te voeren, een vaardigheid die essentieel is voor taken met veel handmatige precisie. Tegen een robot zeggen met behulp van een taalmodel hoe hij een veter moet strikken is niet genoeg. Daar zijn andere trainingen en meerdere technieken voor nodig. Het duurt volgens Google dan ook nog wel even voordat robots voorwerpen kunnen oppakken en hanteren zoals mensen dat doen. Hoewel de huidige robots nog beperkt zijn in hun fijne motoriek en behendigheid, wordt er hard gewerkt aan verdere verbeteringen. Zo wordt er geëxperimenteerd met DEX-EE, een robot met drie vingers, om menselijke handelingen nog beter na te bootsen.

Bron: Our latest advances in robot dexterity – Google DeepMind

Podcast Wij zijn de robots

In aflevering 193 van de documentaire podcast van de publieke omroepen Docs gaat het over hoe wij, mensen, ons verhouden tot robots. En die vraag wordt gesteld aan kunstenaars en theatermakers. Die denken niet in termen van efficiëntie, maar meer filosofisch, aldus de maker. De podcast begint met een omschrijving van een robot en dat is “iets met intelligentie aan boord.” Een nogal ruime definitie. En dat blijkt ook want er wordt vervolgens uitgebreid stilgestaan bij de voor- en nadelen van een zelfscankassa. Is dat een robot? Niet volgens mijn definitie. Een kunstenaar vertelt dat hij bij het gebruiken van de zelfscankassa zijn gedrag moet aanpassen omdat hij anders de boodschappen niet kan scannen. Een voorbeeld van hoe wij mensen ons vormen naar de techniek en niet andersom, vertelt hij. Een dame met een achtergrond in de theaterwereld vraagt zich af waarom we menselijke robots maken. Definiëren we ons menszijn aan wat we niet kunnen namaken in een robot? Kunstenaar Bram Ellens vertelt hoe leuk het is om samen een moeilijk proces door te maken en tot een goed eind te brengen. Dat geeft zingeving. Waarom zouden we alles door een robot laten doen?

Leuke inzichten van de kunstenaars, niet bijster origineel. Maar dat vinden ze zelf waarschijnlijk wel.

Bron: DOCS – Beluister #193 – Wij zijn de robots | Podcasts | NPO Radio 1

We, robots van Tesla

Op 10 oktober jl. vond het Tesla-evenement We, Robot plaats. Elon Musk presenteerde de Cybercab, een tweepersoons zelfrijdende taxi zonder stuur en pedalen en de Robovan, een zelfrijdende bus met vleugeldeuren die grotere groepen kan vervoeren. De Cybercabs gaan als het aan Musk ligt vanaf volgend jaar rondrijden in Californië en Texas. Volgens hem zullen ze veiliger zijn dan gewone auto’s en goedkoper. Of ze ook echt gaan rondrijden is de vraag omdat niet duidelijk is of aan veiligheidseisen kan worden voldaan.

Zowel de hardware-aandrijving als de software van de auto’s blijkt ook heel geschikt voor het besturen van de Optimus, Tesla’s humanoid. Tijdens het evenement wandelde een groepje Optimussen rond. Ook die zullen betaalbaar worden, aldus Musk, en zo voor iedereen beschikbaar komen als persoonlijke assistent die huishoudelijke taken kan uitvoeren of je vriend kan zijn. Het bleef niet bij wandelen, de robots speelden spelletjes, dansten op muziek en gingen in gesprek met het publiek. Het leek heel ‘echt’ allemaal, zo echt dat een aantal gasten het niet vertrouwden en op onderzoek uitgingen. Wat bleek, voor een deel bewogen de robots echt, dat wil zeggen autonoom (maar wel geprogrammeerd), maar voor een groot deel werden ze op afstand bestuurd door mensen met een VR-bril-verbinding.

Tesla’s “We, Robot’ robot event: Everything revealed in eight minutes

Meer nieuws

Deepu Talla, vice-president robotica bij Nvidia geeft zijn visie op de snelle ontwikkeling van humanoids en hoe Nvidia daaraan kan bijdragen: “Developing autonomous humanoid robots requires the fusion of three computers: NVIDIA DGX for AI training, NVIDIA Omniverse for simulation, and NVIDIA Jetson in the robot.”

Pudu Robotics presenteert een semi-humanoid robot.
Volgens het bedrijf zit een semi-humanoid tussen een gespecialiseerde robot die één specifieke taak uitvoert en een volledige humanoid die het meest geschikt is voor complexe mens-machine interacties, in.

In de dierentuin van Toronto brengen autonoom rijdende bezorgrobotwagentjes de maaltijden vanuit de centrale keuken naar de dieren.

Operatierobot van Microsure voert microchirurgische ingrepen preciezer en efficiënter uit.
Plastisch chirurg Tom van Mulken promoveerde op 18 oktober 2024 aan de Universiteit van Maastricht op onderzoek naar deze robot.

Eva Leurink zoekt via crowdfunding sponsors om een kinderboek over AI en Robotica uit te geven.

Humanoid Neo Beta
Het Noorse bedrijf 1X, dat samenwerkt met OpenAI, introduceerde onlangs een nieuwe humanoid: de NEO Beta. Opvallend is dat het is bedekt met kleding.

Opvallend aan Neo is dat het is bedekt met kleding. Dat maakt het heel menselijk en dus ook heel uncanny.