
Het nuttige met het aangename combineren: de afgelopen twee dagen was ik vrijwilliger bij Robocup 2024, het WK voor autonome robots dat dit jaar van 17 tot en met 21 juli werd gehouden in Eindhoven. Als vrijwilliger heb ik bezoekers van informatie voorzien over het evenement. En na mijn dienst was er nog volop gelegenheid om het evenement te bezoeken.
Er waren heel veel robots te zien. Voetballende robots, robots die een moeilijk parcours aflegden, robothonden (zelfs één met een kind op de rug), humanoïde robots, serveerrobots, assistentierobots die de tafel dekten en legorobots gemaakt door kinderen. Pepper was er en dinorobot Pleo. Overal wedstrijdveldjes en parcours omringd door tafels vol laptops, draden, tangetjes, soldeerbouten en onderdelen, met sleutelende en programmerende studenten erom heen. Verdeeld over 3 locaties in het Genneper Park en van stroom voorzien door een heleboel aggregaten.

Robucup is een jaarlijks evenement dat ergens in de wereld wordt gehouden. Vijf dagen lang wordt in vijf leagues gestreden om de wereldtitel. RoboCupSoccer, RoboCupRescue, RoboCup@Home, RoboCup Junior en RoboCupIndustrial. En verder zijn er veel workshops, lezingen en optredens over robots, voor jong en oud. Dit jaar was de Technische Universiteit Eindhoven gastpersoon. Er waren ongeveer 2500 deelnemers uit meer dan 40 landen aanwezig. Op de eerste dag al sprak ik met mensen uit Panama, Bangladesh, Australië, Mexico, Iran, India, Indonesië, Uruguay en Argentinië. Van over de hele wereld zijn mensen naar Eindhoven gekomen voor de Robocup. Vooral studenten, veel jongens en gelukkig ook aardig wat meisjes. Allemaal bezig met robots.

Vooral de voetballeague is populair. Robuuste supersnelle robotvoertuigen in verschillende groottes zijn er het beste in. Het team van de TU Eindhoven, Tech United, verdedigde zelfs de wereldtitel (aanvulling 21-7-2024: ze zijn ook in 2024 weer wereldkampioen geworden). Maar ook humanoïde robots trappen een aardig balletje. Zelf onze kleine humanoid Nao, die we in de zorg kennen als Zora, is in groten getale aanwezig. In de ouderenzorg lijkt deze robot afgeschreven maar het evenement laat zien dat de robotwereld daar totaal anders over denkt. Opgemerkt moet worden dat ik in eerste instantie niet bepaald onder de indruk was van de voetbalprestaties van Nao. Een veld vol wiebelende en wandelende robotjes die om de haverklap zomaar omvielen, weer opkrabbelden (dat kunnen ze echt heel goed) en soms ineens per ongeluk in de buurt van de bal waren die ze vervolgens een willekeurige richting opschoten. De dag erna bleek dat dit een oefenwedstrijd was. Ik zag een dag later een echte wedstrijd en dat ging beter. Er werd zelfs gescoord!
Toch gaan volgens TuE-hoogleraar René van de Molengraft in 2050 voetballende robots een team van mensen verslaan. (Dat is (al) over 26 jaar. Hopelijk maak ik het nog mee.) Zo snel gaan de ontwikkelingen, voorspelt hij. Met name op het gebied van lopen worden – figuurlijk – grote stappen gezet. Maar de best voetballende robots die nu in Eindhoven te zien zijn en waarmee Tech United nog regerend wereldkampioen is, lopen nog niet. Ze rijden op wieltjes en lijken helemaal niet op een mens. Maar de spelpatronen, passing en balaanname zijn nagenoeg feilloos, inclusief het afronden.
Het klinkt misschien nogal zinloos, voetballende robots, maar het doel van RoboCup is om de ontwikkeling van betaalbare en betrouwbare robottechnologie te versnellen, ten behoeve van onze vergrijzende samenleving. De kennis die wordt opgedaan met het bouwen van deze robots, dus ook de voetbalrobots, wordt gebruikt om van te leren en om toe te passen in robots die wat nuttiger taken moeten gaan doen in de toekomst.

De interessantste categorie vind ik de robots in de @Home league. Hier moeten robots verschillende huishoudelijke taken uitvoeren: een tas ergens naar toe brengen, de tafel afruimen, een gast ontvangen en naar een stoel brengen, het ontbijt klaarmaken en spullen van tafel oppakken en op de juiste plek in de kast zetten. Deze robots zijn behoorlijk verschillend qua uiterlijk. Allemaal hebben ze arm met een gripper om spullen op te pakken. Vandaag zag ik het onderdeel Storing groceries. De teams hebben een paar dagen de tijd gehad om hun robot een aantal levensmiddelen te leren herkennen, zoals het typisch Nederlandse hagelslag. De robot moest tijdens de opdracht binnen 5 minuten volledig autonoom spullen van de tafel oppakken en in een kast zetten op de juiste plek, dat wil zeggen op de plank waar producten uit dezelfde categorie stonden of lagen, zoals drank of fruit. Wij mensen doen dit zonder nadenken maar voor een robot is dit een enorm ingewikkelde klus. De verschillende spullen herkennen, vastpakken, optillen, weten waar ze in de kast moeten staan. En dan niks kapot knijpen of juist laten vallen. Het viel ook duidelijk niet mee voor de robots. Er waren er maar een paar die erin slaagden één product in de kast te zetten op de juiste plek. Sommigen blokkeerden nog voordat ze waren begonnen, anderen grepen steeds mis of lieten iets vallen. Een banaan belandde in de kast maar dan in gepureerde vorm. Voor alles wat goed gaat krijgen de teams punten.
Hoewel er nog veel werk aan de winkel is gaan ook op dit gebied de ontwikkelingen snel. De toepassingen zijn duidelijk, dit soort robots kunnen mensen die het nodig hebben, zoals ouderen, gaan ondersteunen bij het langer zelfstandig blijven.
De Robocup duurt nog tot en met zondag. Met de voetbalfinale als apotheose. Iedereen hoopt natuurlijk dat Tech United hun titel prolongeert. Ik ben na twee dagen wel een beetje klaar met al die robots en al die mensen. Maar een aanrader is het zeker. Bovenal is het fascinerend en hoopvol om te zien met hoeveel toewijding en in welke grote getale eraan deze robots wordt gewerkt door de jonge studenten. Ik zie de robottoekomst met vertrouwen tegemoet.
Bronnen: www.robocup.org en ’Voetballende robots verslaan mensen in 2050’